Słowniczek statystyczny ANOVA

Analiza wariancji, znana również jako ANOVA (z ang. Analysis of Variance), to potężne narzędzie statystyczne wykorzystywane do porównywania średnich wartości między trzema lub więcej grupami w badaniach eksperymentalnych. Głównym celem ANOVA jest sprawdzenie, czy istnieją istotne różnice pomiędzy średnimi grup, czy też te różnice mogą być wynikiem przypadku.

Proces analizy wariancji obejmuje podział całkowitej zmienności w danych na dwie składowe: zmienność międzygrupową i wewnątrzgrupową. Zmienność międzygrupowa odzwierciedla różnice między średnimi grup, podczas gdy wewnątrzgrupowa opisuje zmienność wewnątrz każdej z grup. ANOVA generuje statystykę F, która porównuje te dwie składowe, a wynik testu F wskazuje, czy różnice między grupami są istotne statystycznie.

W praktyce, ANOVA może być zastosowana w różnorodnych dziedzinach nauki, od biologii po ekonomię, aby ocenić wpływ różnych czynników na badane zjawiska. Jest wykorzystywana w projektowaniu eksperymentów, badaniach społecznych, analizie danych biznesowych i wielu innych kontekstach naukowych. Dzięki możliwościom dokładnej oceny wpływu wielu grup na zjawisko, ANOVA stanowi kluczowe narzędzie w badaniach statystycznych.